Zelfbeeld
Als kinderen niet lekker in hun vel zitten is goede hulp belangrijk!
Bij de eerste gesprekken komt vaak al naar voren dat kinderen, die hulp nodig hebben, vaak een laag zelfbeeld hebben. Het opplussen van het zelfbeeld is daarom vaak de eerste stap in de begeleiding.
Jezelf beter leren kennen, je kwaliteiten in beeld brengen, leren trots zijn op jezelf, dat zijn dan de eerste stappen. Je eigen mogelijkheden en kansen vergroten, dat is wat er gebeurd tijdens het in inzetten van de eerste cirkel uit de KidsKootsKist.
Heeft mijn kind een laag zelfbeeld?
Heeft je kind vaker het gevoel dat hij het niet kan? Of sterker nog dat hij niets goed kan? Of heeft hij vaak het gevoel dat hij altijd dingen verkeerd doet of zegt?
Dat zijn een paar kenmerken van een laag zelfbeeld. Daarbij zijn deze kinderen vaak heel kritisch op zichzelf, ze leggen de lat voor zichzelf hoog. Ze cijferen zichzelf regelmatig weg, waarbij ze zichzelf uit het oog verliezen. Ze voelen zich nooit trots op de dingen die ze doen of zeggen. Ze vinden anderen veel beter dan zichzelf. Ze durven hun eigen mening niet te zeggen, omdat ze bang zijn dat anderen hem afkeuren. Ze onderschatten zichzelf, ze kennen hun eigen kwaliteiten niet. Herken je bij je kinderen? Grote kans dat ze een laag zelfbeeld hebben.
Hoe ontstaat een laag zelfbeeld?
Een zelfbeeld ontstaat in de loop van je leven door de ervaringen die je meemaakt, de omgeving waarin je opgroeit en de mensen waar je mee opgroeit. Als deze ervaringen negatief zijn geweest, omdat je bijvoorbeeld bent gepest of vaak bent buitengesloten, ontwikkel je hiermee vaak een negatief of laag zelfbeeld. Als wij als volwassenen regelmatig negatief reageren op ongewenst gedrag en weinig positieve opmerkingen maken naar de kinderen, gaan de kinderen eerder van zichzelf denken dat ze niet de moeite waard zijn.
In de sociale wereld zien kinderen hoe andere mensen zich gedragen, ze gaan met ze om, ze krijgen feedback op hun eigen gedrag. Alleen in een sociale context krijgt hun gedrag betekenis. Hun zelfbeeld ontwikkelt op basis van de feedback van andere mensen.
Wat kunnen de gevolgen zijn van een laag zelfbeeld?
Als je kind langere tijd een laag zelfbeeld heeft kan dit doorzetten naar een negatief zelfbeeld. Bij een negatief zelfbeeld worden al die gedachten over jezelf zwaarder en negatiever. Er kunnen verschillende psychische klachten ontstaan. Zoals faalangst of sociale angst. Door de constante angst voor afwijzing ondernemen deze kinderen steeds minder. Ze maken zichzelf steeds kleiner, durven steeds minder en ze voelen zichzelf steeds kleiner.
Maar wat is eigenlijk een goed zelfbeeld?
Een goed zelfbeeld is een positief zelfbeeld. Je bent tevreden met jezelf, met hoe je bent. Je gedachten en gevoelens over jezelf zijn neutraal of positief. En daarbij heb je vertrouwen in je eigen kunnen. Daardoor gedraag je je zelfverzekerd en kan je open staan voor anderen.
Waarom is een goed zelfbeeld belangrijk?
Door een positief zelfbeeld heb je een goed gevoel over jezelf. Daardoor is het gemakkelijker om angst te overwinnen en uitdagingen aan te gaan. Een positief zelfbeeld maakt je minder afhankelijk van de goedkeuring van anderen.
Welke hulp is nodig bij kinderen met een laag of negatief zelfbeeld?
De meest gebruikte therapie bij een negatief zelfbeeld is cognitieve gedragstherapie. Cognitieve gedragstherapie richt zich op het veranderen van negatieve denk- en gedragspatronen die het lage zelfbeeld in stand houdt. Bij cognitieve gedragstherapie wordt vaak gebruik gemaakt van een G-schema. Dit schema bestaat standaard uit de 5 G’s: Gebeurtenis, Gedachten, Gevoelens, Gedrag en Gevolg. Hiermee kun je bepaalde gedachten en gevoelens op een gestructureerde manier onderzoeken. De kracht van het oplossingsgericht leren denken, het denken aan oplossingen, helpende gedachten vormen zijn hierbij de sleutel. Deze stappen zijn duidelijk terug te vinden in de KidsKootsKist.
Wat kan je zelf doen binnen het gezin?
10 tips om zelf aan de slag te gaan om het negatieve zelfbeeld bij je kind te verbeteren:
1. Maak ze bewust van hun gedachten die ze over zichzelf hebben. Hou de spiegel voor.
2. Daag deze negatieve gedachten uit, kloppen deze, zijn ze realistisch?
3. Geef de opdracht om elke dag drie dingen op te schrijven die goed gingen vandaag, waar ze trots op zijn. 4. Maak samen een lijst met hun kwaliteiten.
5. Laat ze feedback verzamelen. Geef je kind een kaart en laat hem rondgaan bij mensen die hij vertrouwt, deze mogen iets positief persoonlijks over het kind op de kaart schrijven.
6. Leer je kind om de complimenten aan te nemen, te bedanken voor een compliment.
7. Wees aardig voor jezelf, omarm jezelf
8. Luister naar jezelf
9. Wees minder kritisch op jezelf
10. Kijk elke dag een keer in de spiegel en geef jezelf een passend compliment
