Ben je op zoek naar passende hulp voor u kind, omdat hij/zij niet lekker in haar vel zit? Dan kan het lastig zijn om de passende hulp te vinden. Want waar begint je zoektocht? Je kunt het probleem op school aankaarten tijdens een oudergesprek met de leerkracht. Maar wat als zij het probleem niet erkent, ze je niet begrijpt en geen passende hulp voor jullie kan bieden? Je kunt met de hulpvraag naar jullie huisarts. Misschien krijg je een verwijsbrief voor een kinderpsycholoog die verder mee gaat kijken. Maar wil je dit, is het niet te medisch? Je wilt liever geen diagnoses en etiketten op jullie kind. Wil je graag een laagdrempelige en kindvriendelijke vorm van hulp? Dan kom je uit bij een speltherapeut of kindercoach. Maar wat is daarbij het verschil en wat zijn de overeenkomsten?
Lees je mee? Ik ga het voor je op een rijtje zetten!
Speltherapeut en kinder-/jongerencoach
Ze hebben beiden hetzelfde doel; kinderen helpen bij hun (gedrags)problemen en ervoor zorgen dat ze weer lekker in hun vel komen te zitten. Bij beiden zullen kinderen meer inzicht krijgen in hun eigen gedachten en gevoelens, waardoor ze emotioneel en cognitief nieuwe inzichten kunnen verwerven en weer psychisch kunnen groeien en in eigen kracht staan. Beiden richten ze zich op het vergroten van het zelfvertrouwen, het bevorderen van het welzijn en de gezonde ontwikkeling van het kind.
Speltherapie
Speltherapie is een vorm van psychotherapie voor kinderen waarbij de therapeut spel als middel gebruikt om een kind te begrijpen en te helpen zich verder te ontwikkelen. Het is een krachtige methode om kinderen (vanaf 3 jaar) die vastlopen in hun ontwikkeling te ondersteunen. Klachten die veel voorkomen zijn bijvoorbeeld: hoofdpijn, buikpijn, problemen met zindelijk worden, afzonderen van de groep, angstig of agressief gedrag laten zien. Spel staat dicht bij de belevingswereld van het kind. Het spelen staat centraal en wordt gebruikt als middel om zich uit te drukken.
Spelen is leuk, het spreekt kinderen aan. Kinderen gaan hier snel mee aan de slag, het is laagdrempelig. Tijdens het spelen, te proberen, situaties na te spelen en aan te passen, leren ze over gedrag, sociale rollen en gevoelens. Het kind speelt vaak het spel over dingen die ze bezighoudt.
Wanneer ingrijpende gebeurtenissen of psychische problemen de ontwikkeling van het kind belemmeren, kan speltherapie een oplossing bieden. Door middel van spel kan een kind deze ingrijpende gebeurtenissen verwerken, psychosociale moeilijkheden en emotionele blokkades voorkomen of oplossen en een optimale groei en ontwikkeling bereiken.
Speltherapie kan zowel bij kinderen als bij jongeren/adolescenten ingezet worden. De kracht van verbeelding en verhulling sluit aan bij alle leeftijden. Wat in woorden moeilijk is uit te leggen of uit te spreken, kan in spelvorm vanuit het onbewuste worden neergezet. Daarin zit de kracht van verbeelding en verhulling. Spel is de taal van het kind.
Werkwijze speltherapie.
Kinderen worden aangemeld via de huisarts of jeugdteams. Maar ook zonder verwijzing kunnen ouders contact opnemen met een speltherapeut. Er volgt dan een intakegesprek, hierbij wordt bepaald of speltherapie past bij de hulpvraag van het kind. Tijdens dit gesprek wordt besproken tegen welke problemen ouders en kind aanlopen.
Speltherapie vindt plaats in een spelkamer. Dit is een ruimte waar allerlei soorten speelgoed is zoals een zandbak, poppenhuis, papier, verf, verkleedspullen, winkeltje en gezelschapsspelletjes. De spelkamer is zo ingericht dat het kind zoveel mogelijk ruimte heeft om met allerlei materialen te spelen.
De therapie start met 3 tot 5 observatie-sessies. Hierin staat het wennen aan de spelkamer en de therapeut centraal. In deze fase observeert de therapeut vooral en probeert zicht te krijgen op de problematiek van het kind. Na deze fase wordt beslist of speltherapie past bij de problematiek van het kind en wordt er met de ouders een behandelplan opgesteld waarin doelen en afspraken worden vastgesteld. De fase die volgt is gevuld met de uitvoering van het plan. Er worden verschillende thema’s uitgespeeld.
Daarna volgt de middenfase. Tijdens deze sessies worden thema’s opnieuw aangeboden, er vindt verdieping en verwerking plaats. Tijdens dit speltherapeutisch proces worden er regelmatig evaluatiegesprekken gehouden met alle betrokken partijen. Zodra het kind niet meer zo intensief speelt, kan het zijn dat de therapie ten einde loopt. De problematiek is verminderd of weg, en het kind geeft aan klaar te zijn voor de afrondingsfase.
Tijdens de afrondingsfase wordt er teruggeblikt, samengevat en vooruitgekeken. Er wordt aandacht besteed aan afscheid, gericht op de behoefte van het kind.
Hierna volgt een eindgesprek met ouders en kan de overdracht naar school of andere hulpverleners besproken worden.
Voor wie is speltherapie geschikt?
Als kinderen hun ervaringen niet zelf meer kunnen verwerken, komen ze knel te zitten. Dit kan gebeuren na traumatische ervaringen. Maar ook andere gebeurtenissen zoals een scheiding, verlies, pesten of ziekenhuisopname(s) kunnen zwaar of ingewikkeld zijn voor kinderen. Soms zijn er problemen thuis en zijn er vaak ruzies.
Een kind in de knel vindt het vaak moeilijk om hierover te praten, ze begrijpen het zelfs soms ook niet. De buitenwereld vangt signalen op zoals slecht slapen, angstige dromen, niet goed eten, niet kunnen concentreren, druk gedrag, faalangst, agressief of juist heel teruggetrokken gedrag vertonen. Maar ook lichamelijke klachten zoals buikpijn, hoofdpijn en bedplassen kunnen signalen zijn dat het niet goed gaat. Als deze problemen te lang blijven hangen kan dit de ontwikkeling van het kind in de weg staan.
Dan is spelen een goed hulpmiddel voor kinderen om uiting te geven aan hun gedachten en gevoelens. Door te spelen kan het kind ontspannen en zo zich beter uiten. De speltherapeut biedt het kind de mogelijkheid tot het beleven van nieuwe ervaringen en helpt het kind om emotioneel en cognitief nieuwe inzichten te verwerken.
Kindercoaching
Kindercoaching is een laagdrempelige vorm van begeleiden dat oplossingsgericht is en speciaal is ontwikkeld voor het kind. Het is een vorm van coaching waarbij de belevingswereld van het kind centraal staat. Daarbij spelen o.a. het gezin, de vriendjes, school en vrije tijd een belangrijke rol. Het uitgangspunt is steeds de manier van denken, voelen en doen.
Het oplossingsgericht leren denken is de rode draad door de sessies heen. De kindercoach werkt positief en kindgericht. Ze werken vaak vanuit de groeimindset en oplossingsgericht, wat betekent dat ze niet naar problemen kijken, maar juist naar de ontwikkelingsmogelijkheden en de kwaliteiten van het kind.
Een kindercoach biedt hulp voor kinderen, tieners en hun ouders als er een vraag is over opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van een kind. Het is vooral een praktische en kortdurende vorm van hulp. Je kunt bij een kindercoach terecht voor een vraag over de opvoeding, het gedrag of de ontwikkeling van het kind. Bijvoorbeeld bij boosheid, faalangst, onzekerheden of als het kind een tijdje niet lekker in zijn vel zit. Een kindercoach ondersteunt kinderen bij de normale ontwikkeling en doet dus geen diagnostisch onderzoek of therapie bij complexe problematiek.
De kindercoach biedt een veilige omgeving waarin kinderen hun emoties kunnen begrijpen en uiten. Ze leren hun zelfvertrouwen opbouwen, sociale vaardigheden verbeteren en hun emoties beter reguleren. Daarnaast helpt de kindercoach bij het ontwikkelen van praktische levensvaardigheden.
Kortom kindercoaching is een krachtig instrument dat kinderen in staat stelt om stevig en veerkrachtig in het leven te kunnen staan. Deze hulp heeft vaak een positieve invloed op het kind, waardoor het lekkerder in zijn vel komt te zittenen/of steviger in zijn schoenen komt te staan.
Werkwijze kindercoaching:
Een kindercoach kijkt naar het kind, wat heeft het kind nodig om zich goed te ontwikkelen en om zich fijn te voelen. De kindercoach stemt de werkwijze af op het kind en op de hulpvraag. Zo zal elk traject anders verlopen.
Het begint vaak met een gratis intakegesprek. Hierin wordt de hulpvraag verduidelijkt en zoekt de coach samen met de ouders naar de kern van het probleem. In het intakegesprek legt de kindercoach haar manier van werken uit. Zo wordt er samen gezocht naar de juiste aansluiting. Bij een wederzijds vertrouwen kan een coachtraject worden opgestart.
Een traject bestaat gemiddeld uit 6 tot 8 sessies waarbij individueel met het kind wordt gewerkt. Het kind leert zijn kwaliteiten beter kennen, maar ook de valkuilen worden in beeld gebracht. Hij leert zijn sociale omgeving beter kennen en weet zijn plaats hierin. Hij krijgt meer zicht op zijn eigen gedachten, gevoelens en gedrag. Gebeurtenissen worden besproken en er helpende gedachten worden ingezet. Het kind leer oplossingsgericht te denken, zodat hij zijn veerkracht vergroot.
Een kindercoach werkt vaak op een leuke manier met het kind aan de gestelde doelen. Meestal zal de kindercoach niet alleen praten met het kind, maar ook spelen en gebruik maken van verschillende oefeningen en materialen om het kind de vaardigeheden aan te leren. Bijvoorbeeld door het doen van rollenspellen, werken in een werkboek, tekenen, schilderen, bewegen. Het praten over emoties en positief denken wordt vaak ondersteund met leuke plaatjes. Er zijn heel wat materialen op de markt, zoals onze KidsKootsKist, KwaliteitenKwartetspel en werkboekje.
Voor wie is kindercoaching geschikt?
Ieder kind zit weleens wat minder in z’n vel, dat hoort bij opgroeien. Maar als je kind langere tijd verdrietig, angstig of boos is kan goede hulp belangrijk zijn. Ook kan kindercoaching goed helpen in een moeilijke situatie, zoals een scheiding of het verlies van een dierbare.
Voor een kindercoach heb je geen verwijzing nodig.
Hieronder een aantal voorbeelden van vaak voorkomende problemen bij kindercoaching:
- Boosheid, frustraties, woedeaanvallen, driftbuien
- Faalangst, angsten, dwangmatig gedrag
- Piekeren, doemdenken
- Verdriet
- Moeite met het uiten van emoties
- Verlegenheid, onzekerheid
- Perfectionisme
- Moeite met slapen
- Buikpijn, hoofdpijn, vage lichamelijke klachten zonder medische oorzaak
- Hooggevoeligheid
- Pestgedrag
- Scheiding
- Verlies, rouw
- Omgaan met een beperking
- AD(H)D
- Concentratieproblemen
- ASS
- Moeite met plannen
