Black-out
Hoe vervelend is het….
Je weet ineens niets meer van wat je geleerd hebt of wat de tekst is van je presentatie!
En dat terwijl je het heel goed had voorbereid, je kende het helemaal uit je hoofd.
Maar nu lijkt al die informatie verdwenen te zijn, opgegaan in rook. Je hoofd lijkt leeggelopen als een vergiet.
Hoe goed je ook je best doet om de informatie terug te krijgen, het lukt je echt niet.
Er zit niets anders op dan je blaadje van de toets leeg in te leveren of de presentatie te skippen.
Ja, dat is als een nachtmerrie voor vele van ons.
Maar wat is dat nou eigenlijk, een black-out?
Bijna iedereen ervaart wat spanning vlak voor een toets. Dit wordt ook wel gezonde spanning genoemd. Het maakt dat je alerter bent, meer prestatiegericht, betere focus en je kunt je beter concentreren.
Te veel spanning werkt echter negatief. Bij stress gaan je bijnieren noradrenaline produceren. Deze stof verstoort het logisch denken. Wanneer er te veel van deze stof wordt geproduceerd ontstaat een black-out. Na de toets verdwijnt de noradrenaline weer uit het bloed, waardoor de informatie die je niet meer kon vinden vanzelf weer boven komt.
Een black-out is een tijdelijke stoornis van de hersenen. De informatie uit het kortetermijngeheugen wordt niet doorgegeven aan het lange termijngeheugen. Met andere woorden bij een black-out kan men zich niet meer herinneren wat er is gebeurd. Indien dit vaker optreedt, kan het schadelijk zijn voor de hersenen. Maar ook wanneer je dingen tijdelijk vergeet, wordt dit een black-out genoemd.
Maar hoe ontstaat het dan?
Een black-out, een tijdelijke storing in de hersenen kan veroorzaakt worden door stress, spanning en angst. Hierbij blokkeren de herinneringen van een bepaalde periode of een bepaald onderwerp.
Wanneer je moet presteren en je hierdoor veel stress ervaart, kan dit leiden tot een black-out. De een is hier gevoeliger voor dan de ander. Heb je bijvoorbeeld last van faalangst en ben je altijd nerveus voor een tentamen of presentatie. Juist door die angst is de kans op een black-out groter, ook als je tot in de puntjes alles hebt voorbereid.
Black-out komen vaker bij kinderen voor die last hebben van faalangst. Faalangst is een angst die meer dan tien procent van de schoolgaande kinderen voorkomt. De gezonde angst die kinderen voelen voor een bepaalde prestatie, slaat dan te ver door. Deze kinderen hebben de angst dat ze tekortschieten of niet aan de verwachtingen van een ander kunnen voldoen. Deze negatieve en vaak perfectionistische gedachten hebben een negatieve uitwerking op hun schoolwerk.
Een black-out kan ook optreden door bij één gelegenheid heel veel alcohol te drinken. Het gevolg is dat men zich later (meestal de volgende ochtend) niets meer kan herinneren van wat er tijdens het drinken is gebeurd.
Tips om een black-out te voorkomen:
Tijdens de voorbereiding:
- Bereid je taak goed voor, herhaal regelmatig wat je moet kennen en leg je spullen die je nodig hebt de avond ervoor klaar.
- Neem tijdens je voorbereiding regelmatig een korte pauze, beweeg even, ga naar buiten, maak een praatje of doe even helemaal niets.
- Zorg dat je voldoende slaapt, ga niet te lang in de avond door met leren.
- Blijf uit de buurt van anderen die veel vragen en verhalen aan je gaan stellen voor de toets.
- Zet je helpende gedachten in: ik heb het goed voorbereid, ik kan het!
Tijdens de toets of presentatie:
- Start met de makkelijke vragen
- Kijk tijdens het maken van de opgaven even weg, liefst naar buiten of sluit je ogen even.
- Adem diep in en uit
- Probeer je spieren even te laten ontspannen
- Zet je helpende gedachten in: ik kan het, kom maar op met die toets!
Wat doe je als je toch een black-out krijgt?
- Probeer rustig te worden; sluit je ogen, adem goed in en uit en neem even tijd.
- Sla de vraag over waar je op blokkeert, ga eerst naar een andere vraag.
- Lees de vraag nog een keer rustig, wat wordt er gevraagd? Denk aan de structuur die je hebt geleerd, denk aan de opbouw van de hoofdstukken, de paragrafen, de plaatjes in het boek.
- Neem een slokje water
- Indien mogelijk loop even naar het toilet, steek je polsen onder het koude water.
Presteren onder druk levert spanning. Als deze spanning te veel toe neemt en je hierbij je negatieve gedachten hun gang laat gaan, kunnen je hersenen een blokkade krijgen. En dat wil je natuurlijk niet! Zeker niet op het moment waarbij je jezelf moet tonen, moet laten zien wat je kan.
Maak de spanning niet groter door de negatieve gedachten in je hoofd te gaan voeden. Maar omarm je spanning, laat het er zijn, weet dat deze spanning je juist kan helpen tot een betere prestatie. Daar deze spanning ben je alert, is je focus scherper en ka je prestatie toenemen.
